Pantomogram, czyli rodzaj zdjęcia rentgenowskiego, stosowany najczęściej w gabinetach stomatologicznych. Wykonuje się go przy użyciu specjalnej aparatury, która dzięki funkcji panoramicznej pokazuje obraz stanu uzębienia, kości szczęki, stawów skroniowo-żuchwowych, a także zatok szczękowych w sposób kompleksowy . Ogólnie rzecz biorąc takie zdjęcie ma pomoc w ocenie i analizie przypadku przed przystąpieniem do różnego rodzaju zabiegów stomatologicznych, zawsze powinien być wykonany przed przystąpieniem do leczenia kanałowego zęba.
Pantomogram – na czym polega?
Pantomogram polega na wykonaniu prześwietlenia szczęki przy pomocy aparatu rentgenowskiego do tego przeznaczonego. Podczas badania pacjent wchodzi do specjalnego, zamykanego pomieszczenia, w którym znajduje się tylko on. Opiera głowę o specjalną podstawkę i zagryza jednorazową wkładkę umieszczoną na elemencie konstrukcji aparatu. To pozwala na precyzyjne ustawienie sprzętu. Następnie jest proszony, aby pozostał w pozycji nieruchomej, na pewien czas wstrzymując oddech. Wykonywanie zdjęcia jest całkowicie bezbolesne i odbywa się z zachowaniem środków ochrony radiologicznej. Dzięki panoramicznemu zdjęciu szczęki, lekarz stomatolog ma możliwość oceny struktur kostnych, stawów oraz zatok szczękowych. Pozwala to wykryć stany zapalne i inne zmiany chorobowe w kościach i stawach, a także ocenić nieprawidłowy zgryz, budowę zębów i szczęki.
Wskazania do wykonania pantomogramu u pacjenta
- Zdjęcie pantomograficzne wykonywane jest często przed podjęciem leczenia ortodontycznego. Ortodonta może zlecić wykonanie pantomogramu np. w momencie kiedy podejrzewa, że pacjent ma zatrzymane ósemki. Ocenia wówczas sposób w jaki umiejscowione są korzenie. Pomaga mu to w podjęciu decyzji o ewentualnej ekstrakcji zębów. Dzięki temu możliwe będzie dopasowanie w sposób odpowiedni aparatu ortodontycznego.
- Kolejnym przykładem może być leczenie implantologiczne. Zdjęcie panoramiczne pozwoli lekarzowi ocenić struktury kostne w tym obrębie, który będzie poddany zabiegowi.
- Również w przypadku leczenia kanałowego, przed przystąpieniem do zabiegu stomatolog zleca wykonanie pantomogramu. Z racji tego, że jest on wykonywany zawsze w kilkunastoprocentowym powiększeniu, lekarz może doskonale ocenić stan kanału zębnego lub miazgi .
- Panoramiczne zdjęcie szczęki zleca się niekiedy w sytuacjach niezwiązanych z leczeniem stricte stomatologicznym. Np. w przypadku pacjenta, który jest planowany do zabiegu zaćmy. Z racji tego, że w ramach kwalifikacji do zabiegu, pacjent musi mieć wykluczony stan zapalny, pantomogram pozwoli klarownie ocenić, czy takowy występuje.
Podsumowując:
Pantomogram jest niezwykle istotnym badaniem obrazowym wykonywanym w obrębie szczęki i jamy ustnej człowieka.
Wykorzystuje się go przeważnie w placówkach stomatologicznych. Pozwala na wykrycie różnych stanów chorobowych, czy innych nieprawidłowości w obrębie szczęki, takich jak:
- zatrzymanie ósemek
- zapalenie stawów żuchwowo-skroniowych
- zatok
- wady zgryzu
- leczenie kanałowe zębów
Zrobienie pantomogramu nie jest może zbyt kosztowne, ale z pewnością nie jest obojętne dla zdrowia. Z tego powodu skierowanie do wykonania takiego zdjęcia powinien wypisać lekarz specjalista po zaistnieniu ważnych powodów. No i oczywiście pantomogramu nie powinno się wykonywać u kobiet w ciąży.